Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753
Peloto-de-mar
Posidonia oceanica
Posidoniaceae
Autre noum : Grame-de-mar.
Nom en français : Posidonie.
Descripcioun :Lou grame-de-mar s'amoulouno en ribo de mar. Se pòu retrouba peréu en peloto un cop bourroulado pèr lou vènt. Es uno planto marino que fai de grands "erbié" bonodi soun rizoumo espès. Li fueio, en riban, soun larjo de 6 à 15 mm. L'enflourejado èi pourtado pèr un pecou de 10 à 25 cm e fai uno espigo caupudo dins dos fueio bratealo. La flour di 3 estamino e/o emé un ouvàri èi dins uno espato. Au fru ié dison l'óulivo de mar.
Usanço :Es uno planto proutegido forço impourtanto pèr la counservacioun de la bioudiversita marino.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 60 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Posidonia
Famiho : Posidoniaceae
Ordre : Alismatales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 5 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : -40 à 0 m
Aparado :
Vo
Setèmbre à nouvèmbre
Liò : Aigo
- Mar
Estànci : Termoumediterran
Couroulougi : Mediterrano
Ref. sc. : Posidonia oceanica (L.) Delile, 1813